Προγεννητικός έλεγχος του κεντρικού νευρικού συστήματος

Η συγγενείς ανωμαλίες του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) έχουν συχνότητα 0.8 ανά 1000 άτομα. Η εξέταση του ΚΝΣ γίνεται συνήθως με την δισδιάστατη υπερηχογραφία, με την τρισδιάστατη υπερηχογραφία και με την μαγνητική τομογραφία (MRI). Ο υπερηχογραφικός έλεγχος του ΚΝΣ αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι του υπερηχογραφικού ελέγχου β’ επιπέδου που διενεργείται μεταξύ των 20-23 εβδομάδων κύησης. Εάν ανευρεθεί κάποια ανωμαλία, τότε απαιτείται στοχευμένη υπερηχογραφία ή νευρο-υπερηχογραφία (neuro-sonography).

Ο βασικός υπερηχογραφικός έλεγχος του ΚΝΣ έχει δυο παραμέτρους: την βιομετρία και τον ανατομικό έλεγχο των ειδικών ανατομικών δομών του εγκεφάλου. Ο βασικός έλεγχος διενεργείται συνήθως διακοιλιακά  με ευαισθησία 70 έως 100% για την ανεύρεση ανωμαλιών του ΚΝΣ και περιλαμβάνει τρεις τομές αναφοράς: την τομή μέσω των κοιλιών (διακοιλιακή τομή), την τομή μέσω του θαλάμου (διαθαλαμική) και τέλος την τομή μέσω της παρακεφαλίδας (διαπαρεγκεφαλική). Η διαπίστωση φυσιολογικής βιομετρίας και ανατομίας σε αυτές τις τρεις τομές είναι συνήθως αρκετή για να αποκλείσει τη μεγάλη πλειοψηφία των συγγενών ανωμαλιών του ΚΝΣ. Εάν όμως η βασική εξέταση διαπιστώσει αποκλίσεις από το φυσιολογικό σε σχέση με τη βιομετρία ή την μορφολογία των ανατομικών δομών ή εάν υπάρχει θετικό ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό, τότε πραγματοποιείται το νευρο-υπερηχογράφημα. Η συγκεκριμένη εξέταση απαιτεί περισσότερες τομές και λεπτομερέστερη εξέταση. Επί παθολογικών ευρημάτων, επικουρικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί  η τρισδιάστατη υπερηχογραφία (3D-USS) και η μαγνητική τομογραφία εμβρύου.

Την συνηθέστερη ανωμαλία του ΚΝΣ αποτελεί η κοιλιομεγαλία, δηλαδή, η διάταση των πλάγιων κοιλιών του εγκεφάλου. Σχετίζεται σε ποσοστό από 2-12% με χρωμοσωμικές ανωμαλίες αλλά όταν αποτελεί μεμονωμένο εύρημα, η πρόγνωση είναι εξαιρετική. Ήπια κοιλιομεγαλία συναντάται και στην αγενεσία του μεσολοβίου.  Το μεσολόβιο αποτελεί τον κύριο σύνδεσμο μεταξύ των δυο εγκεφαλικών ημισφαιρίων. Αν η φυσιολογική ανάπτυξη του μεσολοβίου διακοπεί τότε προκύπτει αγενεσία, η οποία μπορεί να είναι πλήρης ή μερική. Η συμβουλευτική της μεμονωμένης αγενεσίας του μεσολοβίου είναι αμφιλεγόμενη καθώς το εύρημα αυτό συνδέεται με φυσιολογική έκβαση στο 78% των περιπτώσεων, σοβαρή νευροαναπτυξιακή καθυστέρηση στο 7% και μέτρια καθυστέρηση στο 15%.

Μεγάλο ενδιαφέρον εμφανίζουν και οι ανωμαλίες του οπίσθιου κρανιακού βόθρου. Εδώ περιλαμβάνονται η διαταραχή Dandy-Walker, η παραλλαγή Dandy-Walker, και η διάταση της παρεγκεφαλιδονωτιαίας δεξαμενής (mega sisterna magna). Τέλος, η εξέταση της σπονδυλικής στήλης αποτελεί σημαντικό στοιχείο της υπερηχογραφικής εξέτασης Β επιπέδου. Για την εξέταση της σπονδυλικής στήλης είναι συνήθως επαρκής η δισδιάστατη υπερηχογραφία αλλά με την τρισδιάστατη υπερηχογραφία (τεχνική Omni View) επιτυγχάνεται σε πραγματικό χρόνο η ανασύνθεση της σπονδυλικής στήλης σε στεφανιαίο επίπεδο.

Συμπερασματικά, ο έλεγχος του ΚΝΣ είναι αξιόπιστος και ασφαλής με την δυσδιάστατη υπερηχογραφία. Όταν η τελική αξιολόγηση δεν είναι απολύτως καθησυχαστική, απαιτείται στοχευμένη νευρο-υπερηχογραφία είτε με την δισδιάστατη υπερηχογραφία (διακοιλιακά – διακολπικά) είτε με την τρισδιάστατη υπερηχογραφία. Στο σημείο αυτό όμως υπεισέρχεται ο συμπληρωματικός διαγνωστικός ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας που αποτελεί μια από τις πλέον εξελιγμένες, ακριβείς και σύνθετες διαγνωστικές μεθόδους για την εξέταση του ΚΝΣ.

Λ.Κηφισίας 86, Αμπελόκηποι (πλησίον μετρό Πανόρμου)
Βρείτε το στο χάρτη

Πάρνηθος 119 & Αριστοτέλους, Αχαρνές

Βρείτε το στο χάρτη

Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος MD,MSc,PhD,DFFP

Για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού, ο γιατρός δέχεται μόνο μετά από ραντεβού.