Ανδρική Υπογονιμότητα: Αίτια & Αντιμετώπιση
Ανδρική υπογονιμότητα
Η πιο κοινή αιτία της ανδρικής υπογονιμότητας είναι η αδυναμία του άνδρα να παράγει ικανοποιητικό αριθμό υγιούς σπέρματος.
Η υπογονιμότητα στο παρελθόν είχε θεωρηθεί ως ένα καθαρά γυναικείο πρόβλημα. Στην πραγματικότητα όμως, με την εξέλιξη της ιατρικής, έχει αποδειχθεί πως ο άντρας ευθύνεται σε ένα ποσοστό 40%.Η γυναικεία υπογονιμότητα ανέρχεται επίσης σε ποσοστό 40%. Πρόκειται λοιπόν για ένα ισόποσο πρόβλημα μεταξύ των δύο φύλων.Τέλος σε ποσοστό 10% ευθύνονται και οι δυο, ενώ το υπόλοιπο 10% αφορά άγνωστους λόγους υπογονιμότητας, που αποτελούν αυτό που ονομάζεται ιδιοπαθής υπογονιμότητα.
Η ανδρική υπογονιμότητα, μπορεί σε μερικές περιπτώσεις, να είναι ο μόνος λόγος που ένα ζευγάρι δεν μπορεί να επιτύχει μια εγκυμοσύνη. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι πολύ σημαντικό ο άνδρας να ελέγχεται για την γονιμότητά του, όπως και οι γυναίκες.Είναι γεγονός πως οι περισσότεροι άνδρες θα προτιμούσαν να αποφύγουν μια τέτοια διαδικασία ελέγχου, καθώς μπορεί να έρθουν σε μια αμήχανη ή άβολη θέση, αλλά ο έλεγχος του άνδρα, μπορεί να γλυτώσει την γυναίκα από μια σειρά πολύπλοκων και δαπανηρών εξετάσεων.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας.
Ποιες είναι οι αιτίες της ανδρικής υπογονιμότητας
Ας δούμε όμως ποιες είναι οι αιτίες της ανδρικής υπογονιμότητας:
- Τρόπος ζωής – Οτιδήποτε αυξάνει την θερμοκρασία των όρχεων (πχ ζεστά μπάνια μεγάλης διάρκειας, πολύωρη καθιστική εργασία) μπορεί να βλάψει την παραγωγή σπέρματος.
Επιπλέον, η κατανάλωση φαρμάκων (πχ χάπια για την υπέρταση, ή την κατάθλιψη), ουσιών (πχ μαριχουάνα, κοκαΐνη, αναβολικά, τσιγάρα) αλκοόλ ευθύνονται για την υπογονιμότητα.
Ας δούμε όμως ποιες είναι οι αιτίες της ανδρικής υπογονιμότητας:
- Ανοσολογικά προβλήματα – Οι ανοσολογικές αντιδράσεις στο σπέρμα (περιπτώσεις αυτοανοσίας) μπορούν να προκαλέσουν προσωρινή αντρική υπογονιμότητα. Τα αντισπερματικά αντισώματα μπορούν να επηρεάσουν το σπέρμα και να το καταστήσουν μη ικανό για γονιμοποίηση.
- Ορμονικές διαταραχές – Ορμονικά προβλήματα του οργανισμού (πχ θυροειδής, χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης) μπορούν να επηρεάσουν το σπέρμα.
- Μολυσματικές ασθένειες – Η παρωτίτιδα (μαγουλάδες) που μπορεί να περάσει ένας άνδρας μετά την παιδική ηλικία, καθώς και αφροδίσια νοσήματα (πχ βλεννόρροια, χλαμύδια), αλλά και ορισμένες μολύνσεις του προστάτη, κάνουν το σπέρμα αδύναμο και περιορίζουν τον αριθμό των σπερματοζωαρίων και την κινητικότητά τους.
- Κιρσοκήλη – Πρόκειται για πάθηση που προκαλείται από διόγκωση του αγγείου μέσα και γύρω από τους όρχεις και έτσι εμποδίζεται η σωστή αιμάτωση της περιοχής. Μια μεγάλη σε μέγεθος και επίπονη κιρσοκήλη, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους όρχεις, αν δεν θεραπευτεί.
- Αγγειεκτομή/στείρωση – Η διαδικασία της στείρωσης είναι συνήθως αναστρέψιμη. Αν όμως περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα από τότε που πραγματοποιήθηκε η επέμβαση, υπάρχει πιθανότητα να μην είναι αρκετά ικανό το σπέρμα για γονιμοποίηση.
- Παλίνδρομη εκσπερμάτωση – Σε αυτή την περίπτωση το σπέρμα έχει λάθος κατεύθυνση και η εκσπερμάτωση γίνεται μέσα στην ουροδόχο κύστη. Αυτή η πάθηση μπορεί να προέρχεται από χειρουργικές επεμβάσεις, ή από βλάβη κάποιων νεύρων.
- Προηγούμενες θεραπείες για καρκίνο – Οι χημειοθεραπείες και οι ακτινοβολίες μπορούν να δημιουργήσουν ανωμαλίες στα σπερματοζωάρια και ενδεχόμενη στείρωση.
- Γενετικές ανωμαλίες – Εδώ μιλάμε για ένα μικρό ποσοστό υπογόνιμων ανδρών που παρουσιάζουν το σύνδρομο Kleinefelter. Κατά το σύνδρομο αυτό οι άνδρες έχουν 2 χρωμοσώματα Χ και ένα Y, σε αντίθεση με την φυσιολογική μορφή, που είναι ένα χρωμόσωμα Χ και ένα Y.
- Σεξουαλική ανικανότητα/δυσλειτουργίες – Υπάρχουν πολλά ιατρικά προβλήματα που συμβάλλουν στην υπογονιμότητα, όπως είναι ο διαβήτης, τα φάρμακα για την κατάθλιψη κλπ.
Πάνω από το 20% των ανδρών αυτών έχουν μειωμένη ερωτική διάθεση, στυτική δυσλειτουργία και πρόωρη εκσπερμάτωση. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα χαμηλού επιπέδου τεστοστερόνης, ή άγχους για τις σεξουαλικές επιδόσεις.
Ας δούμε όμως ποιες είναι οι αιτίες της ανδρικής υπογονιμότητας:
- Τραυματισμός όρχεων – Κάποιος ενδεχόμενος σοβαρός τραυματισμός των όρχεων μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ομαλή παραγωγή σπέρματος.
- Απόφραξη εκσπερματιστικών πόρων – Κάποια ενδεχόμενη χειρουργική επέμβαση, ή προηγούμενη φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον σπερματικό πόρο.
Πως γίνεται η διάγνωση για την ανδρική υπογονιμότητα
Καταρχάς είναι σημαντικό να αναφερθεί το πότε πραγματικά τίθεται ζήτημα υπογονιμότητας. Θα πρέπει να έχει περάσει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους, με τακτικές επαφές κατά τις γόνιμες μέρες του κύκλου μιας γυναίκας.
Μετά από αυτό το διάστημα και εφόσον δεν κατάφερε να πραγματοποιηθεί σύλληψη, θα πρέπει ο άνδρας, να απευθυνθεί σε έναν ειδικό γιατρό, ο οποίος θα συστήσει ορισμένες εξετάσεις, που θα αποκαλύψουν τυχόν σπερματικές ανωμαλίες.
Εξετάσεις για τον έλεγχο της ανδρικής υπογονιμότητας
Οι εξετάσεις που πρέπει να γίνουν για να πραγματοποιηθεί έλεγχος για υπογονιμότητα του άνδρα είναι οι εξής 2:
- Σπερμοδιάγραμμα – Πρόκειται για την πρώτη και σημαντικότερη εξέταση εκτίμησης της γονιμότητας του άνδρα, και διενεργείται μετά από 3μερη αποχή. Κατά την εξέταση αυτή, ελέγχονται τα ποσοτικά χαρακτηριστικά του σπέρματος (συνολικός αριθμός σπερματοζωαρίων, όγκος σπέρματος) αλλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά (μορφολογία και κινητικότητα σπερματοζωαρίων).
- Καλλιέργεια σπέρματος – Η καλλιέργεια σπέρματος γίνεται με σκοπό να εντοπιστούν παθογόνοι μικροοργανισμοί που μπορεί να προκαλέσουν λοίμωξη στο ουροποιογενετικό σύστημα.
Κατά την εξέταση γίνεται έλεγχος για την παρουσία κοινών παθογόνων μικροοργανισμών, καθώς ελέγχεται και η παρουσία άλλων μικροβίων, όπως είναι το μυκόπλασμα και το ουρεόπλασμα.
Αν τελικά ανευρεθεί κάποιο παθογόνο μικρόβιο, ακολουθείται αντιβιόγραμμα από μια λίστα αντιβιοτικών ουσιών στις οποίες είναι ευαίσθητος ο μικροοργανισμός.
Αντιμετώπιση/Θεραπεία
Οι άνδρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας χωρίζονται σε 3 κατηγορίες για λόγους θεραπευτικής προσέγγισης:
- Μη θεραπεύσιμες – Στην πρώτη αυτή κατηγορία ανήκουν οι άνδρες που είναι υπεργοναδοτροφικοί (πρόκειται για την ανεπαρκή λειτουργία των όρχεων, που προκύπτει από βλάβη)
- Διαταραχή της σπερματογένεσης – Σε αυτή την κατηγορία τα προβλήματα από το σπέρμα μπορούν να αποδοθούν σε συγκεκριμένο παράγοντα, ο οποίος είναι ιάσιμος ή επιλύσιμος.
- Ιδιοπαθής ανδρική υπογονιμότητα – Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι άνδρες των οποίων οι διαταραχές της σπερματογένεσης ή του σπέρματος δεν μπορούν να αιτιολογηθούν.
Είναι σαφές πως ο κάθε άνδρας που ενδεχομένως να αντιμετωπίζει προβλήματα υπογονιμότητας, πρέπει να περνάει από πλήρη κλινική και επιστημονική διερεύνηση, πριν από οποιαδήποτε θεραπευτική προσέγγιση.Με αυτό τον τρόπο, αφενός αποκλείονται οι μη θεραπεύσιμες καταστάσεις, αφετέρου γίνεται μια όσο το δυνατόν πληρέστερη διερεύνηση άλλων παραγόντων, που μπορεί να επηρεάζουν την ανδρική υπογονιμότητα.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί, πως η υπογονιμότητα είναι ένα ζήτημα που αφορά συνολικά το ζευγάρι, δηλαδή τόσο την γυναίκα, όσο και τον άνδρα. Στα πλαίσια λοιπόν του ολοκληρωμένου ελέγχου, είναι επιβεβλημένο να γίνεται διερεύνηση και του γυναικείου παράγοντα.
Τα αποτελέσματα της διαγνωστικής προσέγγισης του γυναικείου παράγοντα είναι καθοριστικά, όσον αφορά στην θεραπευτική προσέγγιση που θα ακολουθηθεί στο ζευγάρι.
Οι θεραπείες που εφαρμόζονται στην περίπτωση της διαπιστωμένης υπογονιμότητας είναι :
- Φαρμακευτικές και χειρουργικές θεραπείες, με στόχο την βελτίωση της δυνατότητας γονιμότητας στο επίπεδο της φυσιολογικής σύλληψης
- Σύλληψη μέσα από εργαστηριακή υποβοήθηση στα πλαίσια της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Φροντίζουμε για εσάς
Ό Γιατρός Ελευθέριος Αναστασάκης ανήκει σε ένα ειδικό δίκτυο επιστημόνων υγείας προσφέροντας υπηρεσίες ειδικότητας στον προγεννητικό έλεγχο, την εμβρυομητρική ιατρική, την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή με προσέλκυση ασθενών που αναζητούν γνωμάτευση και θεραπεία από όλη την Ελλάδα και το Εξωτερικό .
Ο γιατρός εξυπηρετεί όλη την Αθήνα στα ιατρεία του στους Αμπελόκηπους και τις Αχαρνές. Καθημερινά δέχεται γυναίκες από όλη την Αττική από περιοχές όπως Ίλιον, Πετρούπολη, Πεύκη, Νέο Ηράκλειο, Καματερό, Φιλαδέλφεια , Άγιοι Ανάργυροι, Αχαρναί και Βριλήσσια. Βασικό μέλημα του Ελευθέριου Αναστασάκη είναι η ελαχιστοποίηση των επεμβατικών μεθόδων.
Ιατρείο Κηφισίας
Λ.Κηφισίας 86, Αμπελόκηποι (πλησίον μετρό Πανόρμου) Βρείτε το στο χάρτη
Ιατρείο Αχαρνές
Πάρνηθος 119 & Αριστοτέλους, Αχαρνές Βρείτε το στο χάρτη
Αναστασάκης Ελευθέριος
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος MD,MSc,PhD,DFFP
Για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού, ο γιατρός δέχεται μόνο μετά από ραντεβού.
