Ενδομητρίωση: Συμπτώματα & Θεραπεία

Τι είναι η ενδομητρίωση;

ενδομητρίωση

Το ενδομήτριο είναι ο ιστός που παρατηρείται στο εσωτερικό της μήτρας, είναι δηλαδή η εσωτερική κοιλότητα της μήτρας. Το ενδομήτριο αποτελεί ουσιαστικά μια μεμβράνη, η οποία έχει βασική σημασία στην εγκυμοσύνη.

Κατά την πάθηση της ενδομητρίωσης, η μεμβράνη αυτή δεν αναπτύσσεται στην εσωτερικό της μήτρας, όπως θα έπρεπε, αλλά εμφανίζεται και στα όργανα της λεκάνης (πυέλου) και της κοιλιάς, δηλαδή έξω από την μήτρα.

Η ενδομητρίωση έχει χαρακτηριστεί ως καλοήθης καρκίνος, παρότι δεν έχει καμία σχέση με αυτόν, λόγω της επεκτατικής δράσης της, η οποία δημιουργεί αλλεπάλληλες συμφύσεις στην κοιλιακή χώρα.

Πού εμφανίζεται η ενδομητρίωση;

Η ενδομητρίωση μπορεί να εμφανιστεί σε ένα από τα ακόλουθα σημεία:

Ωοθήκες (δημιουργία κύστεων με την ονομασία σοκολατοειδείς)
Σάλπιγγες (πάνω ή μέσα)
Μήτρα (γύρω ή πάνω)
Περιτόναιο (η μεμβράνη που καλύπτει τα όργανα της κοιλιάς)

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει η ενδομητρίωση;

Πόνος στην κοιλιά ή στην λεκάνη
Πόνος κατά την διάρκεια ή μετά από την σεξουαλική επαφή
Δυσμηνόρροια (οξύς και έντονος σπασμός κατά την περίοδο)
Έντονη αιμορραγία στην περίοδο

Πώς Προκαλείται Η Ενδομητρίωση;

Στην διάρκεια της περιόδου, το ενδομήτριο επηρεάζεται από διάφορες ορμόνες (οιστρογόνα και προγεστερόνη) και αυξάνει το πάχος του, ώστε να μπορέσει να δεχτεί το γονιμοποιημένο ωάριο. Αν δεν επιτευχθεί εγκυμοσύνη, τότε το ενδομήτριο αποβάλλεται με φυσικό τρόπο, και αυτή είναι η αιμορραγία που ονομάζουμε έμμηνος ρύση ή περίοδος.

Η ενδομητρίωση λαμβάνει χώρα όταν ορισμένα κύτταρα του ενδομητρίου, αναπτύσσονται σε διαφορετικά σημεία του σώματος. Αυτά τα κύτταρα, κάθε μήνα αυξάνουν σε πάχος, εξαιτίας των ορμονών και αποβάλλονται μαζί με την περίοδο. Ό,τι ακριβώς συμβαίνει και με το ενδομήτριο δηλαδή.

Η διαφορά εντοπίζεται στο γεγονός ότι η εσωτερική αιμορραγία αυτών των κυττάρων δεν βρίσκει διέξοδο και έτσι δεν αποβάλλεται από το σώμα. Αυτό οδηγεί σε πόνους, φλεγμονές και βλάβες στις ωοθήκες και στις σάλπιγγες.

Ποιες γυναίκες εμφανίζουν το φαινόμενο της ενδομητρίωσης;

Η ενδομητρίωση μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε γυναίκα έχει περίοδο, αλλά οι πιο συνηθισμένες ηλικίες εμφάνισης είναι μεταξύ 25 – 40 χρονών.

Μια γυναίκα έχει αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης στις εξής περιπτώσεις :

Δεν έχει γίνει ακόμα μητέρα
Έχει περίοδο διάρκειας μεγαλύτερης των 7 ημερών
Έχει μικρούς κύκλους περιόδου (27 μέρες ή λιγότερες)
Υπάρχει οικογενειακό ιστορικό
Βιώνει έντονους πόνους κατά την διάρκεια της περιόδου

Ποια είναι τα αίτια της ενδομητρίωσης;

Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί μερικές γυναίκες αναπτύσσουν πρόβλημα ενδομητρίωσης. Έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες, αλλά αυτή που επικρατεί, υποστηρίζει πως κατά την διάρκεια της περιόδου, μια μικρή ποσότητα αίματος ρέει προς τα πίσω και ουσιαστικά μεταφέρει ιστό από την μήτρα προς τα υπόλοιπα αναπαραγωγικά όργανα (θεωρία της παλινδρόμησης).

Ποια είναι τα βασικά στάδια της ενδομητρίωσης;

Η ενδομητρίωση περιέχει 4 βασικές κατηγορίες, οι οποίες καθορίζονται ανάλογα με:

Την θέση, την έκταση και το βάθος της εστίας
Την ενδεχόμενη ύπαρξη συμφύσεων (ουλώδης ιστός που αναπτύσσεται στην κοιλιακή χώρα)
Την ενδεχόμενη ύπαρξη σοκολατοειδών κύστεων (μορφή ενδομητρίωσης των ωοθηκών και της πυέλου).

H κατηγοριοποίησή τους έχει ως εξής:

Ελάχιστη
Ήπια
Μέτρια
Σοβαρή

Οι περισσότερες γυναίκες εμφανίζουν ενδομητρίωση 1^ου ή 2^ου σταδίου, δηλαδή ελάχιστη ή ήπια. Σε αυτές τις περιπτώσεις παρατηρούνται επιφανειακές εστίες και ήπιες συμφύσεις. Επίσης παρατηρούνται συχνά υπογονιμότητα, δυσμηνόρροια, και χρόνιος πόνος.

Οι γυναίκες που εμφανίζουν ενδομητρίωση 3^ου ή 4^ου σταδίου, δηλαδή μέτρια ή σοβαρή ενδομητρίωση, παρουσιάζουν πιο έντονες και εκτεταμένες συμφύσεις αλλά και σοκολατοειδείς κύστες.

Πως ανιχνεύεται η ενδομητρίωση;

Η διάγνωση της ενδομητρίωσης γίνεται, αφού ο ιατρός λάβει ένα πλήρες ιστορικό από την ασθενή, από το οποίο θα αρχίσει να τίθεται η υποψία της ενδομητρίωσης. Μπορεί επίσης να διαγνωσθεί και μέσω της γυναικολογικής εξέτασης, κατά την οποία εντοπίζονται ψηλαφητές ενδομητριωσικές εστίες.

Βάσει του υπερήχου που πραγματοποιείται κατά την εξέταση, μπορεί πολλές φορές, να αναδειχθούν κύστες ενδομητρίωσης στις ωοθήκες.

Ακόμα, υπάρχει ένας συγκεκριμένος βιοχημικός δείκτης, ο οποίος ονομάζεται CA 125 και το χαρακτηριστικό του είναι ότι έχει την τάση να αυξάνεται στις περιπτώσεις όπου εντοπίζεται ενδομητρίωση. Η ύπαρξη αυτού του δείκτη δεν είναι απόλυτη, καθώς δεν αυξάνεται σε όλες τις περιπτώσεις ενδομητρίωσης.

Παρόλα αυτά, αν κατά τη διάρκεια της φυσικής εξέτασης ή του υπερήχου δεν ανιχνευθούν ενδομητριωσικές εστίες, τότε ο ιατρός θα στραφεί προς τη μαγνητική τομογραφία, προκειμένου να πάρει τη διάγνωση.

Η πιο έγκυρη μέθοδος με την οποία μπορεί να γίνει διάγνωση και να φανούν οι εστίες της ενδομητρίωσης είναι η λαπαροσκόπηση. Χάρη στην λαπαροσκόπηση, μπορούν να γίνουν εμφανείς όχι μόνο οι εστίες, αλλά και το μέγεθος και η έκταση της ίδιας της ενδομητρίωσης. Επιπλέον, έτσι μπορεί να δοθεί και μια απάντηση σχετικά με τη γονιμότητα της γυναίκας. Τέλος, κατά την διάρκεια της λαπαροσκόπησης συνήθως διενεργείται και η χειρουργική θεραπεία της ενδομητρίωσης.

Φυσική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης

Η ενδομητρίωση δυστυχώς δεν είναι μια πάθηση από την οποία μπορεί να προστατευτεί μια γυναίκα. Η μείωση των πιθανοτήτων για ενδομητρίωση μπορεί να επιτευχθεί με την παράλληλη μείωση των οιστρογόνων στο σώμα.

Κάποιοι τρόποι που κρατούν τα επίπεδα των οιστρογόνων χαμηλά είναι οι εξής :

Συζήτηση με τον γιατρό για την χρήση κάποιας ειδικής φαρμακευτικής αγωγή, όπως χάπια, επιθέματα κλπ.
Συχνή άσκηση. Η άσκηση βοηθάει στην μείωση της ποσότητας οιστρογόνων που κυκλοφορούν στο σώμα και παράλληλα κρατάει χαμηλά τα ποσοστά λίπους
Η μη υπερκατανάλωση αλκοόλ. Το αλκοόλ αποδεδειγμένα συμβάλλει στην αύξηση των οιστρογόνων
Η μη υπερκατανάλωση καφεΐνης. Η καφεΐνη είναι άλλος ένας παράγοντας που συμβάλλει στην αύξηση των οιστρογόνων στο σώμα

Ποιες εξετάσεις περιλαμβάνει η διάγνωση;

Οι απαραίτητες ενέργειες για την διάγνωση της ενδομητρίωσης είναι οι ακόλουθες :

Γυναικολογική εξέταση – Ο γυναικολόγος θα αναζητήσει την ύπαρξη κυστών ή ουλών πίσω από την περιοχή της μήτρας
Υπέρηχος – Ο γυναικολόγος μπορεί να διενεργήσει διακολπικό υπερηχογράφημα δισδιάστατο (2D) ή τρισδιάστατο (3D TVS), για να εξακριβώσει αν έχουν δημιουργηθεί κύστες στις ωοθήκες εξαιτίας της ενδομητρίωσης
Φαρμακευτική αγωγή – Η φαρμακευτική αγωγή αποτελείται από ορμόνες, οι οποίες σταματούν την περίοδο και ελαττώνουν την παραγωγή οιστρογόνων
Λαπαροσκόπηση – Η λαπαροσκόπηση αποτελεί τον χρυσό κανόνα (gold standard) για την ακριβή διάγνωση και αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης. Η λαπαροσκόπηση είναι μια ασφαλής χειρουργική μέθοδος, ώστε να εντοπισθούν τα σημεία της ενδομητρίωσης.

Ποια είναι η θεραπεία της ενδομητρίωσης;

Η ενδομητρίωση δεν είναι θεραπεύσιμη. Υπάρχει μόνο η δυνατότητα αντιμετώπισης και διαχείρισης των συμπτωμάτων της. Οι πιο κοινές μορφές αντιμετώπισης είναι:

Φαρμακευτική αγωγή – Σε αρχική φάση χορηγούνται κοινά παυσίπονα που μπορούν να αντιμετωπίσουν ήπια συμπτώματα της ενδομητρίωσης
Ορμονική θεραπεία – Σε περιπτώσεις εντονότερων συμπτωμάτων, ακολουθείται ορμονική θεραπεία. Η ορμονική θεραπεία προορίζεται για τις γυναίκες που δεν προσπαθούν να τεκνοποιήσουν. Η ορμονική θεραπεία είναι αποτελεσματική μόνο για το χρονικό διάστημα που ακολουθείται. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ορμονική θεραπεία με βάση την προγεστερόνη που χρησιμοποιείται υποβοηθητικά μετά το χειρουργείο για τις γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν.
Χειρουργική επέμβαση – Το χειρουργείο αποτελεί την ύστατη λύση και προτιμάται στις περιπτώσεις που παρατηρούνται έντονα συμπτώματα ενδομητρίωσης, ή σε περιπτώσεις υπογονιμότητας, όπου επηρεάζεται η σύλληψη. Κατά την διάρκεια του χειρουργείου, ο γιατρός εντοπίζει και στην συνέχεια εξαιρεί τις εστίες ενδομητρίωσης.

Η κατάλληλη θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα που παρουσιάζει η κάθε γυναίκα, από την ένταση αυτών, αλλά και από τον βαθμό που επηρεάζουν την υγεία της.

Συχνές Ερωτήσεις

Ενδομητρίωση και αύξηση βάρους. Μήπως σχετίζονται;

Φαίνεται πως η ενδομητρίωση είναι λιγότερο συχνή σε κορίτσια που, στην παιδική ηλικία, έχουν μεγαλύτερο δείκτη μάζας σώματος και χαμηλότερο ύψος, σε αντίθεση με τις ψηλές και λεπτές κοπέλες
που παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Ωστόσο, πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως η παχυσαρκία συνδέεται με τις πιο σοβαρές μορφές ενδομητρίωσης.

Πόσο σχετίζεται η ενδομητρίωση με την υπογονιμότητα;

Η ενδομητρίωση ενδέχεται να προκαλέσει υπογονιμότητα σε κάποιες περιπτώσεις γυναικών χωρίς, ωστόσο, κάτι τέτοιο να είναι απόλυτο. Ανάλογα και με το είδος της ενδομητρίωσης (ελάχιστη, ήπια,μέτρια, σοβαρή), μια γυναίκα με ενδομητρίωση ενδέχεται να επηρεαστεί ανατομικά και ορμονολογικά, με αποτέλεσμα τη μείωση της γονιμότητας. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες, οι γυναίκες με ενδομητρίωση διατρέχουν σχεδόν τον διπλάσιο κίνδυνο αποβολής.

Φροντίζουμε για εσάς

Ο μαιευτήρας – γυναικολόγος Δρ. Ελευθέριος Αναστασάκης βρίσκεται στη διάθεσή σου για να σε ενημερώσει σχετικά με όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις σχετικά με την ενδομητρίωση. Κλείσε το
ραντεβού σου και ο ιατρός θα σου προτείνει την καλύτερη δυνατή διαχείριση των συμπτωμάτων της ενδομητρίωσης που σε ταλαιπωρεί!

Επικοινώνησε σήμερα με τον εξειδικευμένο γυναικολόγο στην υπερηχογραφία και στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, διδάκτωρ του πανεπιστημίου Αθηνών, με ειδίκευση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, Ελευθέριο Αναστασάκη.

Κλείσε Ραντεβού – 2102469448

Ό Γιατρός Ελευθέριος Αναστασάκης ανήκει σε ένα ειδικό δίκτυο επιστημόνων υγείας προσφέροντας υπηρεσίες ειδικότητας στον προγεννητικό έλεγχο, την εμβρυομητρική ιατρική, την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή με προσέλκυση ασθενών που αναζητούν γνωμάτευση και θεραπεία από όλη την Ελλάδα και το Εξωτερικό .

Ο γιατρός εξυπηρετεί όλη την Αθήνα στα ιατρεία του στους Αμπελόκηπους και τις Αχαρνές. Καθημερινά δέχεται γυναίκες από όλη την Αττική από περιοχές όπως Ίλιον, Πετρούπολη, Πεύκη, Νέο Ηράκλειο, Καματερό, Φιλαδέλφεια , Άγιοι Ανάργυροι, Αχαρναί και Βριλήσσια. Βασικό μέλημα του Ελευθέριου Αναστασάκη είναι η ελαχιστοποίηση των επεμβατικών μεθόδων.

Ιατρείο Κηφισίας

Λ.Κηφισίας 86, Αμπελόκηποι (πλησίον μετρό Πανόρμου) Βρείτε το στο χάρτη

Ιατρείο Αχαρνές

Πάρνηθος 119 & Αριστοτέλους, Αχαρνές Βρείτε το στο χάρτη

Αναστασάκης Ελευθέριος

Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος MD,MSc,PhD,DFFP

Για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού, ο γιατρός δέχεται μόνο μετά από ραντεβού.