Έλεγχος Γονιμότητας – Πότε Πρέπει Να Γίνεται & Ποιες Οι Επιλογές Μετά
Ο έλεγχος της γονιμότητας, περιλαμβάνει μια σειρά διαγνωστικών εξετάσεων για τη γυναίκα, αλλά και τον άνδρα, που σκοπό έχουν να εντοπίσουν τα πιθανά αίτια, που το ζευγάρι δυσκολεύεται να κάνει παιδί.
Τι είναι υπογονιμότητα;
Η υπογονιμότητα δεν αφορά μόνο τη γυναίκα ή μόνο τον άνδρα, αλλά το ζευγάρι σαν σύνολο, και είναι αρκετά συχνή. Ένα ζευγάρι θεωρείται υπογόνιμο, όταν έχει τακτική σεξουαλική επαφή, χωρίς προστασία και δεν έχει επιτύχει εγκυμοσύνη στη διάρκεια:
- 12 μηνών, στην περίπτωση που και ο άνδρας και η γυναίκα είναι μικρότεροι από 35 ετών
- 6 μηνών, στην περίπτωση που η γυναίκα συγκεκριμένα, είναι 35 ετών και άνω
Στις παραπάνω περιπτώσεις, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως το ζευγάρι θα χρειαστεί θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Παρόλα αυτά όμως, κρίνεται σκόπιμο να απευθυνθεί σε έναν εξειδικευμένο γυναικολόγο, προκειμένου να συζητήσει μαζί του, να ενημερωθεί αναλυτικά και να υποβληθεί στις απαραίτητες εξετάσεις, που απαρτίζουν τον λεγόμενο «έλεγχο γονιμότητας».
Πότε πρέπει να πραγματοποιείται ο έλεγχος γονιμότητας στη γυναίκα και τι περιλαμβάνει;
Οι βασικές διαγνωστικές εξετάσεις, για τη διερεύνηση της γονιμότητας στις γυναίκες, περιλαμβάνουν τις εξής:
- Ορμονικές εξετάσεις
Στην αρχή του κύκλου (2η έως την 5η μέρα απο την περίοδο) πραγματοποιείται έλεγχος των επιπέδων των ορμονών FSH, LH και οιστραδιόλης, που βοηθούν να αξιολογηθεί συνολικά η λειτουργία των ωοθηκών. Την 21η μέρα ενός κύκλου 28 ημερών, γίνεται η εξέταση της προγεστερόνης, προκειμένου να αξιολογηθεί αν γίνεται ωορρηξία. Ανάλογα με το ιστορικό, μπορεί να γίνει και έλεγχος της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα, της προλακτίνης και των ανδρογόνων.
- Μέτρηση της ορμόνης ΑΜΗ
Η ορμόνη ΑΜΗ (Anti-Mullerian Hormone), παράγεται από τα ωοθυλάκια και παρέχει ενδεικτικές πληροφορίες για τα αποθέματα των ωοθηκών σε ωάρια. Η τιμή της μειώνεται σταδιακά, όσο μεγαλώνει μια γυναίκα και η μέτρησή της μπορεί γίνει οποιαδήποτε μέρα του κύκλου.
- Έλεγχος ωορρηξίας
Οι γυναίκες με σταθερό κύκλο μεταξύ 26 – 28 ημερών, έχουν ωορρηξία κατά 90%. Στις περιπτώσεις όμως, όπου μια γυναίκα έχει κύκλους που είναι μεγαλύτεροι των 35 ημερών και μικρότεροι των 25 ημερών, συνήθως έχουν πρόβλημα ωορρηξίας. Ο έλεγχος της ωορρηξίας μπορεί να γίνει με τεστ ωορρηξίας, με υπερηχογραφική εξέταση, με μέτρηση της προγεστερόνης στο αίμα και με φυσικές μεθόδους π.χ. έλεγχος της θερμοκρασίας του σώματος.
- Υπερηχογράφημα
Με την χρήση του υπερηχογραφήματος, εξετάζεται η μορφολογία της μήτρας και τα αποθέματα των ωοθηκών σε ωάρια. Μέσα από το υπερηχογράφημα, μπορούν επίσης να διαγνωσθούν παθολογικές καταστάσεις όπως είναι τα ινομυώματα, η υδροσάλπιγγες, η ενδομητρίωση και συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας που επηρεάζουν τη γονιμότητα.
- Έλεγχος σαλπίγγων
Ο έλεγχος των σαλπίγγων μπορεί να πραγματοποιηθεί με υστεροσαλπιγγογραφία, που αποτελεί ακτινογραφία της μήτρας και των σαλπίγγων, η οποία γίνεται με χρήση σκιαγραφικού ή με gel σαλπίγγων. Εναλλακτικά υπάρχει η δυνατότητα για τον υπερηχογραφικό έλεγχο των σαλπίγγων μετά από χρήση ειδικού gel (διυδρο-υπερηχογραφία).
Ο συγκεκριμένος έλεγχος, πραγματοποιείται προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι σάλπιγγες μιας γυναίκας είναι διαβατές και αν η κοιλότητα της μήτρας είναι φυσιολογική.
- Λαπαροσκόπηση
Η λαπαροσκόπηση είναι μια χειρουργική επέμβαση, που επιτρέπει την άμεση εξέταση και τον πλήρη έλεγχο των εσωτερικών γεννητικών οργάνων της γυναίκας (ωοθήκες, μήτρα, σάλπιγγες), αλλά και άλλων ενδοκοιλιακών οργάνων (έντερο, ήπαρ, χοληδόχος κύστη κλπ.), προκειμένου να ανιχνευθεί και να αντιμετωπισθεί οποιοδήποτε ενδεχόμενο πρόβλημα.
- Υστεροσκόπηση
Η υστεροσκόπηση αποτελεί κι αυτή μια χειρουργική επέμβαση, που επιτρέπει την άμεση εξέταση της κοιλότητας της μήτρας με τη χρήση του υστεροσκοπίου. Μέσω της υστεροσκόπησης, μπορούν να ανιχνευθούν και να αφαιρεθούν πιθανοί πολύποδες ή συμφύσεις.
Πότε πρέπει να πραγματοποιείται ο έλεγχος γονιμότητας στον άνδρα και τι περιλαμβάνει;
Στην περίπτωση των ανδρών, η διάγνωση της γονιμότητας, είναι σχετικά πιο εύκολη και απλή, όσον αφορά στον έλεγχό της. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αρκεί μόνο μία εξέταση, η οποία είναι η ανάλυση σπέρματος (σπερμοδιάγραμμα), όπου λαμβάνονται τουλάχιστον 2 διαφορετικά δείγματα, με διαφορά 75-90 ημερών.
Το παρεχόμενο δείγμα σπέρματος, θα εξεταστεί ως προς τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, την κινητικότητά τους και το ποσοστό των σπερματοζωαρίων με ανώμαλη μορφολογία. Πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, πραγματοποιούνται συνήθως, μόνο στην περίπτωση που το σπερμοδιάγραμμα, κριθεί ως παθολογικό.
Τι γίνεται μετά τον έλεγχο γονιμότητας και ποιο είναι το επόμενο βήμα;
Για να ενημερωθείτε σχετικά με τις διαθέσιμες επιλογές μετά τον έλεγχο γονιμότητας, είτε αυτή είναι η κατάψυξη ωαρίων, είτε η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), κλείστε σήμερα το ραντεβού σας με τον Μαιευτήρα Γυναικολόγο και Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Ελευθέριο Αναστασάκη.
